Waarom lukt samenwerken in het ene team moeiteloos, terwijl het in een ander team stroef blijft lopen, ondanks de goede bedoelingen? De piramide van Lencioni laat zien wat er onder de oppervlakte speelt. Dit krachtige model voor teamontwikkeling toont vijf onmisbare lagen voor effectieve samenwerking. Elk niveau beïnvloedt de ander: als er geen vertrouwen is, blijft het stil bij conflicten. Zonder conflicten geen echte betrokkenheid. En zonder gedeelde betrokkenheid? Dan worden doelen niet gedragen en mensen niet aangesproken.
In deze pagina lees je wat het model inhoudt, hoe je het gebruikt, en wat het jouw team concreet kan opleveren.
Wat is de piramide van Lencioni?
De piramide van Patrick Lencioni beschrijft de vijf frustraties van teamwork — en biedt daarmee een praktische aanpak om teams beter te laten samenwerken. De vijf lagen zijn onderling verbonden: zwakte op één niveau ondermijnt de kracht van de rest. Goed functionerende teams scoren op alle niveaus, terwijl zwakke teams vaak blijven hangen in symptoombestrijding.
Het model wordt breed gebruikt in leiderschapstrajecten, teamcoaching, en organisatieverandering. Waarom? Omdat het confronterend én oplossingsgericht is.
De 5 lagen van de piramide van Lencioni
.
1. Vertrouwen – de basis van effectieve samenwerking
In sterke teams durven mensen zich kwetsbaar op te stellen. Ze geven fouten toe, stellen vragen en delen twijfels - zonder angst om afgewezen te worden. Dit ‘kwetsbaarheidsgedreven vertrouwen’ vormt de basis voor psychologische veiligheid.
👉 Reflectievraag: Vertrouwen mijn teamleden elkaar écht, of zijn ze op hun hoede?
2. Productieve conflicten – het lef om te botsen
Teams zonder vertrouwen vermijden confrontaties. Ze houden de schijn van harmonie op, wat ten koste gaat van echte uitwisseling. In een goed team worden meningsverschillen benut: spanning leidt tot scherpere besluiten en creatievere oplossingen.
👉 Is er ruimte voor stevige discussies in jouw team, of wordt er vooral geslikt en gezwegen?
3. Betrokkenheid – helderheid en draagvlak
Als discussies ontbreken, worden besluiten half gedragen. Lencioni stelt: betrokkenheid ontstaat wanneer mensen ruimte krijgen om hun mening te geven — en besluiten vervolgens helder zijn. Zelfs wie het er niet mee eens is, schaart zich er dan achter.
👉 Treden jullie als één team naar buiten, of blijven oude meningen intern doorsudderen?
4. Aanspreekbaarheid - elkaar verantwoordelijk houden
Goede teams spreken elkaar aan op gedrag, houding en afspraken. In minder volwassen teams vermijden mensen dit, uit ongemak of loyaliteit. Maar zonder aanspreekbaarheid ontstaat stilstand.
👉 Is het in jouw team normaal om elkaar op gedrag aan te spreken?
5. Resultaten – focus op het collectieve doel
De top van de piramide draait om teamresultaten. Sterke teams kiezen voor het collectieve belang boven individuele doelen. Successen worden samen gevierd, prestaties zijn zichtbaar en helder.
👉 Staat jullie gezamenlijke doel altijd op scherp, of vervalt ieder in zijn eigen agenda?
Goed functionerend team vs. disfunctioneel team
- Sterk team (volgens piramide Lencioni): Zwak team:
- Vertrouwt elkaar Verbergt fouten en twijfels
- Gaat openlijk in discussie Vermijdt conflict
- Steunt gezamenlijke besluiten Houdt een eigen agenda
- Spreekt elkaar aan Laat gedrag onbesproken
- Richt zich op teamresultaat Kiest voor eigenbelang boven teambelang
wat het oplevert
In deze organisatie ontstond ruimte voor open gesprekken, beter eigenaarschap en een gedeelde focus op resultaat. Precies waar de piramide op stuurt.
Zo pas je de piramide van Lencioni toe in jouw team
Wil je het Lencioni-model inzetten in jouw team? Begin met inzicht. Met onze gratis Lencioni-teamscan brengen we samen met jouw team de vijf lagen in kaart. De uitkomsten worden besproken in een teamsessie met een ervaren coach. Vervolgens gaan we aan de slag met reflectie, oefeningen en concrete gedragsverandering.
De piramide van Lencioni is inzetbaar bij:
- Teamontwikkelsessies;
- Leiderschapstrajecten;
- Organisatieverandering;
- Conflictoplossing binnen teams;
Samen zorgen we voor echte gesprekken, helderheid en eigenaarschap. Afgestemd op de fase waarin het team zich nu bevindt.
