En dat is dus logisch...

Door: Matthieu Beunders

De rol van de coach

Ik zag onlangs dat een coach zich presenteerde als een ‘echt luisterend oor’. Dat is vaak ook waar coachklanten behoefte aan hebben, om gehoord te worden. Het is echter één aspect van coachen, en niet het meest actieve. Om een coachee verder te helpen tilt de coach zijn verhaal, vraag of probleem naar een ander niveau zodat er nieuwe inzichten ontstaan.

Uit de praktijk:

Een jonge, hoog opgeleide vouw kwam bij me om betere gesprekken te kunnen voeren met potentiële opdrachtgevers en beter te communiceren met collega’s. Het bleek dat de zenuwen haar in de gesprekken zodanig in de weg zaten dat ze aan het ratelen sloeg en de aandacht van een gesprekspartner volledig verloor. In plaats van gespreksvaardigheden met haar te oefenen hebben we onderzocht waardoor die zenuwen zo extreem opspelen. Dat had te maken met overtuigingen die ze in de loop van haar leven ontwikkeld en gekoesterd had. Door dit inzichtelijk te maken en op het niveau van ‘overtuigingen’ aan de slag te gaan verliepen haar zakelijke gesprekken al snel volledig anders. Ze kon zichzelf blijven en de regie over zichzelf houden.

Dat is niet vaag of zweverig maar zelfs zo logisch dat het model dat dit beschrijft de ‘Logische Niveaus’ (van Dits en Bateson) heet.

Een coach wordt vaak ingeschakeld of mensen worden op training gestuurd wanneer er iets in gedrag veranderd moet worden. Aangenomen wordt dat het aanleren van nieuwe vervaardigheden ertoe leidt dat men passend gedrag zal vertonen in de (werk)omgeving. Er wordt dan voorbij gegaan aan de mogelijkheid dat nieuw inzicht op een ander niveau effectiever kan zijn. Het model van Bateson kent een duidelijke hiërarchie: het effect van ieder niveau is dat dit het onderliggende niveau richting geeft. Een verandering van dingen op een hoger niveau leidt in deze zin onvermijdelijk tot veranderingen van dingen op de lagere niveaus. Het veranderen van dingen op een lager niveau kan, maar hoeft geen effect te hebben op de hogere niveaus.

In een coachtraject onderzoekt de coach dus op welk niveau ‘gewerkt’ moet worden, zodat de verandering ook op lange termijn het gewenste effect heeft. Je krijgt dan niet alleen de bekende ‘handvatten om beter om te kunnen gaan met lastige situaties’ maar weer grip op je eigen stuur!

In onze aanpak werken wij ook nadrukkelijk met de logische niveaus in gedachte. Zowel in de Counsels als in de 1 op 1 trajecten richten we op dat niveau waar jouw vraag zich voordoet.

Hoe logisch klinkt dat?!

Lencioni